4 Eylül 2012 Salı

masallardan öğrendiklerim

sevgili günlük, son zamanlarda masallarla çok haşır neşir oldum. bir nesil onlarla büyüyor heyhat! işte onlardan öğrendiklerim:

- masallarda çok kar yağıyor. danimarkalılardan şüpheleniyorum.

- sarışın olup da kötü olana pek rastlanmıyor. (lale belkıs, neriman köksal, suzan avcı'yı tanımamış bunlar) 

- masallarda “üç çocuk” kuralı var. (varmış bir anlamı meğer.) bunlar bir yerlere hep teker teker gönderiliyorlar. ilk ikisi –salak- aynı hatayı yapıyor. üçüncü çocuk durumu kurtarıyor. 1) ilk giden kişi olmamaya özen göstermek gerekir. 2) üç çocuk şart!

- sizi ayaklarınızdan tanımaya kalkanlara itibar etmeyin (hele hele bu kişiyle evlenmeyi aklınıza bile getirmeyin.) dost başa düşman ayağa bakar.

- yatakta yatan büyükanneniz size bir tuhaf görünüyorsa bütün organlarını ayrı ayrı sorarak zaman kaybetmeyin. tek bir soru ile olayı bitirin. ya da kabul edin işte canım, o kişi büyükanneniz değil. (kırmızı başlığın bu masaldaki işlevini anlayamadım.)

- evde, kendi kendine aynayla konuşan biriyle yaşıyorsanız arkanıza bakmadan ondan uzaklaşın. özmüş üveymiş farketmez.

- ormandaki kulübeler! aman ha uzak durun. tüm manyaklar oralardan çıkıyor.

- masallarda karşılaştığım en güzel şey pastadan evdi. onda da bir yamuk çıktı vesselam. siz siz olun masallara güvenmeyin...

25 yorum:

  1. Enteresan bir bakış açısı olacak ancak, okuduğum bir psikanaliz kitabı; masalların çocuklar üzerindeki etkisini ve cinsiyet rollerine bakış açısını inceliyordu. Misal; kadınlar daima acizdirler ve ancak güçlü kuvvetli bir erkek sayesinde hayata tutunabilirler(pamuk prenses, uyuyan güzel, Rapunzel ve diğerleri) veya kadınlar aslında birbirlerine rakiptir ve bu savunmayla hayatta kalabilirsiniz( kötü kalpli üvey anne ve kız kardeşler..) ve bir diğeri güzel değilseniz hiç bir şey elde edemezsiniz gibiydi. Düşününce maalesef doğru gibi gözüküyor.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Merhaba don kişot mi olmalı benim donem odevim için hikayeleri psikanaliz kurama gore değerlendirmem lazim herhangi bir adam akilli bi kaynak bulamadım okudugun kitabin adini paylaşabilir misin :)

      Sil
    2. Merhaba don kişot mi olmalı benim donem odevim için hikayeleri psikanaliz kurama gore değerlendirmem lazim herhangi bir adam akilli bi kaynak bulamadım okudugun kitabin adini paylaşabilir misin :)

      Sil
  2. Bu tesbite katılıyorum ben de. Masallardaki cinsiyet rolleri epey problemli. Beyaz atlı prens de masallardan kalma olsa gerek;)
    Bu güzellik meselesi de dediğin gibi hakikaten. En son çok absürd bir masal çevirdim. Orada prens tam evlenecekken daha güzel bir kız görüyor ve sırf o yüzden evleneceği kişiyi bırakıp onunla evlenmeye karar veriyor. Çok acayip:)

    YanıtlaSil
  3. masallardaki cinsiyet rolleri meselesi ilginçmiş, (gerçi psikanalizin de mitolojik bir havası yok değil.) beyaz atlı prensin öylece oturarak, saç uzatarak ya da uyuyarak beklenmesi, güzelliğin çok fazla ön planda olması vb. düşününce doğru bir tarafı var hakikaten.

    bazen çizgi filmlere bakıyorum ben de, ne kadar gürültülü ve garipler. çok acayip yaratıklar sürekli bağırıyor, savaşıyor falan. beş dakikadan fazla izlenmiyor. biz çocukken ne munis, ne sevimli kahramanlar vardı halbuki.

    YanıtlaSil
  4. zerkacım, okuduğum masallar (40'a yakın masal okudum/çevirdim) arasında öyle acayip hikayeler vardı ki inanamadım. masallarla ilgili epey araştırma yapılmış aslında. hatta bir kadın masalları feminist bir bakış açısıyla revize edip yeniden yazmış diye duymuştum.

    çizgi filmler konusunda ben de aynı şeyi düşünüyorum. (nerede heidi nerede bunlar!) yalnız geçenlerde çocuklu bir kaç arkadaşım şimdi de izlenebilir çizgi filmlerin olduğunu, hatta çok severek izlediklerini söylediler. ismini hatırlayamadım şimdi ama pepe değildi:)
    miyazaki'nin animasyonlarını çok seviyorum ben. mesela totoro'yu izlemediysen tavsiye ederim. ben çok sevmştim.

    kelebekler!

    YanıtlaSil
  5. evet evet totoro'yu izledim, hatırlayınca yüzümde bir gülümseme oluşuveriyor, insanın öyle komşusu olsa hiç derdi tasası olmaz ki:)

    YanıtlaSil
  6. Çok eğlendim okurken :) Çok güzel tavsiyeler.
    Masal çevirmen ne güzel Alkım. Tek bir kitap bu sanırım, almak isterim yayınlanınca. Masal analizleri de çok ilgimi çekiyor, belki bu konuda da bir tavsiyen olabilir.

    Çevirmenlik hep çok ilgilendiğim,keşke meslek olarak seçseydim dediğim bir iş ama hala mesafeliyiz kendisiyle. Bir yerlerden başlamak istiyorum ben de.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Işın, bu bir e-kitap projesi, yayınlanma olasılığı da var. Sana haber veririm. Ben de seviyorum bu işi. Genellikle çocuk kitapları çeviriyorum. Kimisini gerçekten çok severek çevirdim. Güzel, samimi yazılmış kitaplar çeviri sırasında iyice insanın içine işliyor.

      Sil
  7. Aydınlık çok aydınlık; insan ruhu ile oluşmuş aydınlık...

    YanıtlaSil
  8. ben de son sekiz yılımda onlarca masal okudum sanıyorum, artık yavaş yavaş sonu geliyor gibi görünse de hala da devam ediyorum okumaya. Totoro gibi harika çizgi filmler, Julia Donaldson'ınki muhteşem masallar hariç hakikaten çok problemli bir alan masal. iyi ve kötü, güzel ve çirkin keskin çizgilerle ayrılmış masal dünyasında, hep ötekileştirileni, kötü, çirkin ve kara olan nedense. aslında bu konuda çok yazasım var kendimi tutacağım ama en sonunda hüseyin'e kırmızı başlıklı kızın hiç tanımadığı insanları (cücelerin tabi ki) evini bencilce işgal edip onların yemeklerini yiyen, onlaırn bütün uyarılarına rağmen aynı hatayı tekrar tekrar yapan salak ve şımarık bir kız; hansel ve gratelin zavallı cadının yıllarca uğraşığ didinip yaptığı evi hatır hutur yiyen iki yaramaz; sinderellanın hayatını değiştirmek için uğraşacağına sürekli ağlayan ve sonunda yine bağımlı olacağı birileri bulup kurtulduğunu sanan zavallı bir kız olduğunu anlatmaya başladım. kırmızı başlıklı kız için zaten alternatif versiyonu sende bulduk. böylesini çok daha sevdi sanıyorum hüseyin de. neyse kısacası masal dünyası hiç de masalsı değil. ah bu arada ursula le guinin sanıyorum rüyalar, masallar, ejderhalar içinde muhteşem bir hans christian andersen yorumu vardır, bir de tomris uyarın gece gezen kızları. okumadıysan şiddetle tavsiye ederim.

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. bu konuda epey dolmuşsun cazuma:) ama çok haklısın, hep birbirini besleyen feci bir önyargı var masallarda. hepsine katılıyorum da şu pasta evi karşında görsen dayanabilir miydin diye bir sormak istiyorum. kapı kolundan başlardın gibime geliyor (baylandaki kup griye'yi hatırlatmak isterim:)

      tomris uyar'ın gece gezen kızlar'ını yıllar önce okumuştum. (ada yayınlarından bir kitaptı, kapağı bile aklımda.) ama içeriğini unutmuşum. yazdım bir kenara, katherine masfield öyküleriyle birlikte okuyacağım.

      Sil
    2. alkımcım bu kapı kolu yorumun beni çok güldürdü. evet kabul ediyorum ev gerçekten de çok lezzetli görünüyor ama biz yetişkinler cadının emeğine saygımızdan olmasa da alacağımız kiloların korkusuyla bir noktada durabiliyoruz. oysa ki o canavar kardeşler bütün evi mideye indirmeden duracak gibi görünmüyor. neyse yazının ana fikri bu değildi galiba ama çikolatadan yapılma kapı kolu düşüncesi karnımı acıktırdı. ben gidip buzdolabını karıştırayım. edebiyatla uğraşmak da ne kadar iştah açıcı...

      Sil
  9. cardamom haklısın, masalda olduğumuzu varsayıp kiloları hiç düşünmemiştim. zaten kapı kolu neyimize yetmiyor şekerim, paylaşırız gerekirse. cadının evi de ayakta kalmaya devam eder.

    edebiyatın böyle bir yan etkisi var maalesef. o yüzden diyetteyim, latin amerika edebiyatından uzak duruyorum bir süredir:)

    YanıtlaSil
  10. hep öok kötüler ya da hep çok iyiler vardır masallarda.Kötülerin de içinde iyilik olabileceği ,iyilerin de kötü şeyler yaptığı hiç gözlenmez.bu da herhalde dini bir çağrışımdan kaynaklanıyor olsa gerek,melek ve şeytan diye.İyi de insanları olduğu gibi kabul et öğütler nerde kaldı !bir de hep sinderella(külkedisi)uyuyan güzel,
    Rapunzel'i erkek kurtarıyor.Genelde prens oluyor(Aşağısı kurtarmıyor çünkü)Ve kız bununla evleniyor.Bununla eriyor muradına.1.kız illa beni kurtardı diye gönül borcu mu hissetmektedir?2.Kız,iyi bir koca buldum,toprakları var ,zengin diye aşık numarası mı yapıyordur?3.niye hep prenstir,kızlar parası var diye mi bakarlar ?4.evliliklerinde herşey güllük gülistanlık mıdır?5.SSK'sı varmıdır SSK'sı:-))

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Hah hah...Bir de o var gerçekten, seni kurtardı diye biriyle evlenmek. Komik!
      Haklı olabilirsin Şükriye, melek-şeytan referanslarından kaynaklanıyor bu kötünün ve iyinin çok keskin çizilmiş olması. Of ya, nereden baksak kurtarmıyor, napsak:)
      Kibritçi Kız masallarda ayrı bir yerde duruyor ama. Şimdi hemen onu başka bir yere koyayım:) Ne prens var ne kötü kalpli cadı. (Onun da babası kötüydü sanırım.)
      Sevgiler Şükriye!

      Sil
  11. Ben de masallardaki bu cinsiyetcilik, guzellik vs saptamalarina katiliyorum. Neyse, bir de Anne Sexton var, okumus muydun? Onun Cinderella'si da iyidir.

    Ben yine de Murathan Mungan'in Yuksek Topuklar'daki verip veristirmesine bayilmistim- yanlis hatirlamiyorsam Kulkedisi, Yuzyil Uyuyan Guzel icin falan tek yaptiklari oturup bir erkegi beklemek, hicbirseye karsi cikmadan aglayip zirlayarak ezilmek ve o sayede aski bulmak diyordu :)

    YanıtlaSil
    Yanıtlar
    1. Anne Sexton'ın Cindirella'sını bilmiyordum ama buldum. şahaneymiş:)
      Bir de vejetaryen külkedisi var:
      http://www.idefix.com/kitap/vejetaryen-kulkedisi-nunila-lopez/tanim.asp?sid=G6W0GADIP4T1TD8IP196

      Murathan Mungan'ın Kırk Oda kitabında masalları anlatıyordu farklı bir bakış açısıyla. Buna da ihtiyacı var masalların sanırım:)
      Çok sevgiler.

      Sil
    2. Bir prens icin 1000 prens deneyen versiyonunu da sevdim ben bu Kulkedisi'nin! Tesekkurler! :) Sevilerimle..

      Sil
  12. Ege incisi Alaçatı muhteşem tatil imkanları ile siz tatil severleri bekliyor.
    Sizlerde erken rezervasyondan yararlanmak için
    www.alacatiotel.com.tr sitemizi ziyaret edebilirsiniz.

    YanıtlaSil
  13. Klima Bakım Servisimiz yıllardır sektörün öncü markalarından biri olarak edindiği tecrübe ile klimalarınızın yüksek performansta ve sorunsuz bir şekilde çalışması için üst düzey servis hizmetleri sunuyor.
    http://www.klimaservis.com/klima-bakim-servisi/
    #klima #klimaservis #klimabakım

    YanıtlaSil
  14. Kıbrıs otel konaklama fiyatları, en çok tercih edilen oteller, tatil fırsatları, kampanyalar ve ulaşım alternatifleri.
    http://www.otelkibris.com.tr/
    #kıbrısotel #kıbrısotelleri #kıbrısoteller

    YanıtlaSil
  15. Bale Akademi Türkiye’nin en çok tercih edilen bale kursu, Mini Bale, Klasik Bale, Yetişkinler İçin Bale, Konservatuara Hazırlık Eğitimi uluslararası eğitim standardı, öğrenme garantisi.
    http://www.balekursu.com.tr/
    #balekursu #balekursları #baleeğitimi

    YanıtlaSil